Waarom nog bouwen voor de eeuwigheid?

Duurzaam bouwen is niet voor altijd. Echte duurzaamheid betekent bouwen met oog op aanpasbaarheid, hergebruik en tijdelijke inzet. Flexibele gebouwen evolueren mee met de noden van morgen.

Modulair bouwen is circulair

Nog steeds bouwen we het liefst voor de eeuwigheid, want dat is de beste en meest duurzame aanpak. Deze gedachte zit er althans bij velen diep ingeprent.

Daarom ook de voorliefde voor bakstenen, want die zijn sterk en stevig. Bakstenen gaan eindeloos mee, zo voelen we dat zonder veel nadenken aan.

Is het wel zo slim om te bouwen met ‘eens en voor altijd’ als uitgangspunt? Charles Darwin leerde ons al: ‘Het zijn niet de sterkste van een soort die overleven en ook niet de intelligentste. De winnaars zijn degene die zich bij veranderingen het best aanpassen.’

Het kan ook anders

Hebben we in de eerste plaats geen gebouwen nodig die we doorheen de gebruiksduur op elk moment flexibel kunnen upgraden naar de recentste energienormen en aanpassen volgens nieuwe behoeftes?

Kiezen we in specifieke situaties niet best voor gebouwen die we na een bepaalde gebruiksperiode demonteren, upgraden én – al dan niet elders – hergebruiken? Eventueel met een andere functie.

Moeten we de investering en kosten van nieuwe gebouwen niet op een andere manier durven analyseren en becijferen?

De vragen stellen zijn ze meteen ook beantwoorden.

Echt duurzaam bouwen betekent kiezen voor flexibiliteit en tijdelijkheid.

Flexibiliteit om een gebouw eenvoudig te upgraden wanneer er nieuwe energiezuinige technieken op de markt komen.

Flexibiliteit om de functie van een gebouw uit te breiden of volledig te veranderen wanneer ook de maatschappelijke noden en behoeftes evolueren.

Tijdelijkheid om een gebouw te demonteren en verplaatsen wanneer er elders meer nood is of wanneer de grond niet langer ter beschikking staat. Waardevolle grond hoeft zo niet langer ongebruikt te blijven, in afwachting van een definitieve (her)bestemming.

Met deze flexibele aanpak maximaliseren we op elk moment het gebruiksnut van een gebouw, in plaats van zonder tijdshorizon zwaar te investeren met een ‘eindeloze’ levensduur.

In de laatste situatie vervallen we na verloop van tijd onherroepelijk in een onaangepast gebouw met gedateerde energietechnieken.